Bitkilerde kök, bitkinin toprakla bağlantısını sağlayan, bitkinin toprağa tutunmasına, bitkinin topraktan su ve mineralleri almasına yarayan kısımdır.
Bitkilerde Kökün Bölümleri:
Ana Kök : Tohumun çimlenmesiyle oluşan ilk kısımdır. Bitkiyi toprağa bağlar. Toprağın derinliklerine doğru uzayarak, bitkinin toprağa bağlanmasını sağlar. Yerçekimi doğrultusunda büyür.
Yan Kök : Toprakta kökün yayılmasını sağlayan ana köke bağlı uzantılardır. Kökün toprağa bağlanmasını sağlar.
Emici Tüyler : Yan kökün üzerinde bulunan kıl gibi ince uzantılardır. Kökün topraktaki temas yüzeyini arttırır. Emici tüyler, topraktaki su ve mineralleri emip gövdeye iletir.
Yapı ve İşlevlerine Göre Köklerin Gruplandırılması:
Kazık kök: Ana kök bir tane olup gelişmiş ve uzamıştır. Çevresinde çok sayıda yan kök bulunur. Genelde ağaçlarda bulunur. Çam, söğüt, gül, havuç, sardunya gibi. Bu kökler, örneğin havuçtaki gibi besin depolayarak kalın ve etli ya da ağaçlardaki gibi odunsu yapıda olabilir.
Saçak kök: Ana kök gelişmemiş olup gövdeden çok sayıda yan kök çıkar ve tüm kökler hemen hemen aynı büyüklüktedir. Genelde tek yıllık bitkilerde görülür. Çim, buğday, pırasa, mısır, arpa gibi. Saçak köklü bitkiler toprağın aşınıp sürüklenmesini önlerler. Bu tür bitkiler aşınmanın fazla olduğu çıplak alanlarda yetiştirilirler.
Depo kök: ana kök gelişmiştir ve depo görevi görür. Yan kökler, ana kökten çıkmış ve oldukça ince görünümdedir. Şeker pancarı, turp, patates gibi.
Bitkilerde Kökün Temel Özellikleri:
Su ve mineral alınmasına organize olmuştur.
Yer çekimine pozitif tropizma yaparlar.
Yaprak taşımazlar.
Klorofil içermezler.
Epidermis i ince çeperlidir.
Stoma ve tüy metamorfozları taşımaz.
Epidermis ten emici tüyler oluşur ve büyük tek koful taşırlar.
Dış çeperde kütikula bulunmaz.
Bitkilerde Kökün Görevleri:
Bitkiyi toprağa bağlamak
Bitkinin dik olarak büyümesini sağlamak
Topraktaki su ve mineralleri gövdeye iletmek
