Orjinal Adı İris germanica Diğer Adları: Mezarlık zambağı, Mor zambak
Süsengiller familyasındandır. Kuzey Yarıküre’nin sıcak ve ılıman iklim kuşağındaki bölgelerde yetişen ve gösterişli çiçekler açan mor süsen, ülkemizde de birçok yerde süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir 100-150 cm’ye kadar boylanabilen, çokyıllık dayanıklı otsu bir bitkidir.
ilkbahar sonu ile yazın başaklar halinde açan baygın kokulu ve mor renkli iri çiçekleri üçer adet çanak ve taç yaprağından oluşur. Bu çanak ve taç yaprakları almaşık olarak dizilmiştir. Çiçeğin çanak biçimini alan ortası sarı renktedir. Burada erkek ve dişi organları yer alır. Mor süsenin kök gövdesi kalın, güçlü ve dallara ayrılan yapıdadır. Bitki 2-3 yılda bir, yerinden sökülerek rizomları bölünür. Bunlar ayrı yerlere dikilerek bitki çoğaltılır. Mor süsenin kök gövdesi uçucu yağ, yapışkan bitki sıvısı, nişasta, şeker, reçineli maddeler, tanen, salisilik asit ve iridin adlı maddeyi içerir. Mor süsenin güçlü kokulu çiçekleri parfüm ve kozmetik endüstrilerinde kullanılmaktadır.
Bu etkilerinden yararlanmak üzere, mor süsenin kök gövdesi sonbahar mevsiminde toprağı kazılarak çıkarılır. Temizlenir ve havadar, gölge bir yerde özenle kurutulur. 1/2-1 tatlı kasığı alınıp 1 bardak suda kaynama noktasına kadar ısıtılır. Daha sonra ateş kısılarak ısıtma işlemi 10-15 dakika daha sürdürülür. Böylece elde edilen dekoksiyondan, günde üç kez birer bardak içilir. • Egzama ve sedef hastalığı gibi kronik deri sorunlarında iyileştirici etkiler yapar. Bu durumlarda şikâyet edilen yerlere bu dekoksiyon dıştan ovularak uygulanır.