Soya Fasulyesinin Zararları
Soya fasulyesi son yıllarda oldukça popüler hale gelmiş ve bir çok soya ürünü piyasaya sürülmüştür. Soya sütü, soya kıyması ve sucuğu, soya peyniri soya yağı ve daha pek çok soya ürünü binlerce insan tarafından tüketiliyor. Peki öve öve bitiremedikleri soya Fasulyesi ve soya ürünleri gerçekten de bu kadar faydalı mı? Öncelikle bu sorunun yanıtını verelim. Soya fasulyesi fermente edildiği zaman faydalıdır. fermente edilmeyen soyanın faydasından çok zararı vardır. Peki soya ürünlerinin hepsi fermente ediliyor mu? Ne yazıkki hayır .
Soya proteini izolatı üretimi yapılırken eklenen ya da yapımı sırasında oluşan nitritler, lizinoalanin,
alüminyum, mono-sodyum-glutamat ve flor bileşikleri gibi çeşitli toksinler ortaya çıkıyor. Bunlardan nitritler ve
flor kanserojen maddelerdir.. Halbuki geleneksel fermente soyada bu toksinlerin hiçbiri yoktur ve sanıldığı gibi uzak doğuda soya bizim kullandığımız gibi kullanılmıyor. Aksine sadece fermente edilmiş soya kullanılıyor. Uzak doğu ülkelerinin kullandığı ve çok faydasını gördüğü soya fasulyesini nedense bizler en yanlış şekilde kullanarak faydadan çok zarar görüyoruz.
Fermente edilmemiş soya, protein sindirimini sağlayan tripsin enziminin etkisini bozuyor. Ayrıca içerdiği fitatlar kalsiyum, demir ve çinko gibi minerallerin emilimini azaltarak kana karışmasına engel oluyor. D vitamini eksikliği, osteoporoz, hazımsızlık, alerji, bağışıklık yetersizliği, tiroit hastalıkları, bunama, kısırlık, kanser ve kalp kası hastalığına da sebep olabiliyor. Fakat Fermantasyon işlemi soyanın bu zararlı etkilerini azaltmaktadır
Günümüzde Çin’de tüketilen soya miktarı gıda sanayicilerinin abarttığı kadar değil. Yayınlanan bir araştırmaya göre Çinde günlük soya proteini tüketimi iki tatlı kaşığından daha az.
Günümüzde insanlar ne kadar soya yediklerinin de farkında değiller. Çünkü birçok paket gıdada soya yağı bulunuyor . örneğin salam, sosis, sucuk, köfte, hazır et suları, hazır çorbalar, hazır salata sosları, paket cipsler, paket bisküviler, paket çikolatalar gibi bir çok gıda soya yağı barındırıyor.
1994 yılında Mark Messina’nın yaptığı bir meta analizine göre 26 hayvan üzerinde yapılan çalışmasının yüzde 65’inde soyanın kansere karşı koruyucu olduğu; diğerlerinde ise etkisiz olduğu ya da kansere yol açtığı saptanmıştır. Ayrıca Mark Messina ya göre insan çalışmalarının sonuçları ise daha da belirsizmiş. Bu çalışmaların bazılarında soya tüketimi ile kanser olasılığı arasında ters bir orantı saptanırken, çalışmaların çoğunda böyle bir ilişki bulunmamış, hata soyanın kansere yol açtığı belirlenmiştir
Son 10 yılda yapılan birçok çalışma işlenmiş soya ile beslenmenin meme, mide, kalın bağırsak ve döl yatağı kanserlerine karşı koruyucu olmadığını; hatta bu organlardaki kanserleri arttırdığını göstermektedir
Soyanın içerdiği bitkisel östrojenler fazla tüketilirse bazı kanserleri önlediği gibi bazılarına sebep de olabilir. Yani, “soya kanseri önler” iddiası çok doğru bir iddia değildir. Aşırı tüketim halinde kanser tehlikesi yaratması da soya fasulyesinin zararları arasındadır
Aslında sorun tüketilen soyanın fermente olup olmadığıyla ilgilidir. Uzakdoğulular soyanın geleneksel fermente ürünlerini tüketiyorlar. Batı dünyasında ise fermente soyalı yiyecekler yerine, işlenmiş soyalı yiyecekler tüketiliyor. Birçok kişi salam, sosis, kıyma, sucuk, pastırma gibi et ürünlerinden farkında olmadan fazla miktarda soya alabilir. Çünkü bu ürünlerin çoğunda işlenmiş soya katkısı bulunuyor. Soya için belirlenen bir dozun olmaması tehlikeyi büyük ölçüde artırmaktadır
Araştırıcılar soyalı mama ile beslenen bebeklerdeki östrojen düzeylerinin erişkin kadınların kanlarındaki östrojen düzeylerine eriştiğini göstermişlerdir. Sadece soyalı mama ile beslenen bebeklerin aldıkları östrojen miktarı vücut ağırlığına göre ayarlandığında en az 5 doğum kontrol hapına karşılık gelmektedir. Son yıllarda kız çocuklarının çok erken yaşta ergenliğe girmelerinde soyanın payı olduğu düşünülmektedir
Soya ürünlerinin aşırı alımı erkeklerde de östrojen seviyelerinin artmasına neden olmakta ve hormonal dengesizlikten dolayı saç dökülmesi, meme büyümesi, sperm üretiminde sıkıntı, cinsel soğukluk gibi sorunlara yol açmaktadır. Ayrıca Soyada B12 vitaminin emilimini engelleyen bazı protein maddeleri bulunuyor.
Elbetteki soyanın faydalı olduğuna dair araştırma sonuçları da mevcuttur .Ancak lanse edildiği kadar abartılı bir faydası yoktur ve tüketiminde kesinlikle aşırıya kaçılmaması gerektiği de unutulmamalıdır. Eğer soya tüketmek istiyorsanız mutlaka fermente ürünleri tercih etmelisiniz.
Fermente edilmiş soya ürünleri: Tempeh, miso, ve Tofu.
Diğer Konu Başlıkları
Kaynak
Prof. Dr. Ahmet AYDIN
İÜ Cerrahpaşa Tıp Fak.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Metabolizma ve Beslenme Bilim Dalı Başkanı
Serkan Yimsel. Doğru Beslenmeyle İlgili Yanlış Bildiklerimiz. Hayykitap, İstanbul 2006.
Et yemeyen biri olarak tek kurtarıcım soya fasulyesiydi 🙁 o da gitti. fermente edilmiş ürünleri hangileri peki? nasıl anlayacam fermente olduklarını ? cevap verirseniz sevinirim. bu konuyu paylaştığınız için teşekkürler
Tofu; soya sütünün kesilmesi ile yapılan bir soya ürünüdür. kaliteli protein içermektedir. Özellikle fermente edilmiş, tahıl ile soyanın karıştırılmasıyla elde edilen soya ürünleri sağlıklı protein kaynağıdır
Miso : fermente edilmiş soya fasulyesi salçasıdır.
Tempeh: soya fasulyesi, pirinç ve darı karıştırılıp fermente edilerek yapılan bir soya kekidir.
Bu kadar çabuk cevap vermenizi beklemiyordum açıkçası . çok teşekkür ederim 🙂 diğer başlıklara göz atarken bir soru daha sormak için geri döndüm bir baktım cvp gelmiş 🙂 ozaman bir soru daha sorayım 🙂 nerden bulabilirim bu ürünleri ?
Süper marketlerde olması lazım. açıkçası ben de nereden temin edileceği konusunda bir bilgiye sahip değilim 🙂
Ben kuru soya fasülyesini kuru fasülyeyi pişirir gibi pişiriyordum. hemde haftada bir 🙁 faydalıdır diye bol bol yiyordum. canım sıkıldı şimdi ya . iyiki bu yazıyı okudum. teşekkür ederim uyardığınız için.